Dit Nederlands basis principe zorgt in Japan voor de aardbevingsbestendige bouwwetgeving. Een principe dat jou in de toekomst een hoop kosten en ellende kan besparen. In Japan passen ze dit principe al jaren toe. Het is daar zelfs sinds 2009 verplicht volgens de landelijke wetgeving.

Scheuren in de muur en verzakte gevels door aardbevingen. Woon jij in Groningen? Dan is dit je dagelijkse realiteit. Een realiteit met grote vragen en gevolgen, want kun je nog wel veilig wonen in je huis? Nee dus, niet zonder maatregelen! Overheid en bouwers zijn druk met elkaar in gesprek over hoe deze problemen aan te pakken, zoals bleek tijdens een recent congres in Groningen. Helaas zien ze daarbij een belangrijk basisprincipe over het hoofd.

Onveilig gevoel

Aardbevingen door gaswinning zijn in Groningen al jaren ‘de gewoonste zaak van de wereld’. De bevingen nemen in intensiteit toe, net als de schade en het gevoel van onveiligheid. Jouw woongenot gaat eraan. Toen ik als kleine jongen vlak in de buurt woonde van het huidige Langelo veld in Noord Drenthe trilde de koelkast ’s nachts ook wel eens, maar niet zo heftig zoals nu! Hoe zorg je er nou voor dat jouw thuis en andere gebouwen (weer) veilig worden? Ook al is er nog geen wetgeving waaraan gebouwen dan zouden moeten voldoen en ook al weten aannemers nog niet goed wat er moet gebeuren.

Veiligheid gegarandeerd

De kern hier is de veiligheid van de constructie, inclusief de kwaliteit van gevel en dak én de controle op die veiligheid. Want het is dit basisgebouw dat wordt aangetast door aardbevingen. Ben je zelf eigenaar en bewoner dan heb je direct met dit basisgebouw te maken. Dit is precies het deel van het bouwwerk waar je als leek het minste verstand van hebt. Hoe controleer je dan dat alle constructieve maatregelen zijn uitgevoerd en voldoen aan de eisen? Zeker als het basisgebouw aan de binnenkant al keurig is weggewerkt achter stucwerk, betimmering en installaties. Hoeveel extra schade, kosten en tijdverlies heb je als je achteraf nog een keer bij het basisgebouw moet kunnen voor controle, keuring of reparatie?

Simpele oplossing

De oplossing voor dit dilemma is simpel: bouwen en vergunningverlening in twee stappen. Maak eerst de constructie met dak en gevel. Pas na professionele controle en oplevering van dit basisgebouw ga je binnen aan de slag met tussenwanden, installaties, keuken en badkamer (inbouw) en natuurlijk de afwerking van vloeren, muren en plafonds. De gemeente is natuurlijk niet echt geïnteresseerd in jouw badkamer en keuken, maar des te meer in jouw veiligheid! Realiseer je beide fasen na elkaar dan hoef je het basisgebouw dus nooit meer aan te passen, tenzij je echt een flinke vergroting van je huis nodig hebt. En wil je jouw inbouw veranderen dan kun je dat doen zonder het basisgebouw te beschadigen. In Japan leidt deze oplossing al tot bijzonder goede resultaten en af en toe de ontdekking dat er wat fout zit.

Voortschrijdend inzicht

Wikipedia meldt: Japan is een vulkanische eilandenboog en behoort tot de seismisch meest actieve gebieden ter wereld. Met andere woorden, Japan wordt regelmatig getroffen door forse aardbevingen. Daardoor zijn telkens nieuwe inzichten ontstaan over hoe je een constructie het beste bestand kunt maken tegen aardbevingen. Door de splitsing van basisgebouw en inbouw is het bijvoorbeeld veel gemakkelijker om bij elke grote verandering van de inbouw te bekijken of het basisgebouw nog wel voldoende aardbevingsbestendig is of verbeterd moet worden volgens de nieuwste inzichten van de aardbevingspraktijk.

De eisen daarvoor en controle daarop zijn streng. Hoe streng hoorde ik vorig jaar tijdens een werkbezoek in Japan. Mijn gastheren vertelden over een architect die gevangen zat omdat hij de aannemer niet de benodigde – dure – aardbevingsmaatregelen had laten uitvoeren waarvoor de opdrachtgever wel had betaald en die de overheid ook had geëist. Omdat de inbouw al volledig was geïnstalleerd kon de overheid niets meer controleren. Voor die controle moest de inbouw er dus deels weer uit en toen werd de fraude bevestigd. Het gevolg is dat het appartementengebouw nog steeds niet bewoond mag worden. Bewoners zijn in alle staten. Ze zitten zonder huis terwijl ze daar wel voor betaald hebben. De overheid houdt voet bij stuk. Zolang het basisgebouw niet is aangepast en gekeurd volgens de actuele eisen voor een aardbevingsbestendig basisgebouw mag niemand er wonen. Dat gaat nog een lieve duit kosten. De vraag is wie betaalt dat, met een failliete architect?

Bouwproces onderbreken

Dit voorbeeld laat zien dat het niet genoeg is om het basisgebouw en inbouw alleen technisch te splitsen. Het is ook nodig om het bouwproces te onderbreken zodat een professionele instantie het basisgebouw kan controleren en keuren voordat deze uit het zicht verdwijnt door de inbouw. Nog mooier, maak er met de aannemer een formele oplevering van. Daarna kun jij kiezen of je deze aannemer ook de inbouw wilt laten maken of dat je vanaf dat moment juist kiest voor een aannemer met de specifieke kennis van installaties en afbouw. Een gespecialiseerde aannemer heeft echt voordelen, voor jou én voor de aannemer zelf zoals ik in een ander blog heb beschreven. Zo wordt het meer vanzelfsprekend om het basisgebouw niet meer aan te tasten, omdat je met twee verschillende partijen en officiële keuringen te maken hebt. Latere aanpassingen aan je woning zijn makkelijker uit te voeren en als er een geschil ontstaat omdat een latere bouwer een illegale aanpassing heeft gedaan, dan is hij gauw uitgepraat. De keuring en oplevering van het basisgebouw liggen immers vast. Daar worden verzekeraars – ook die rond aardbevingsschade – ongetwijfeld heel blij van.

Neem de volgende stap en kom naar de Gratis Masterclass

Wil je een volgende stap maken? Dan nodig ik je uit voor de gratis Masterclass Inclusief Gebouw (Aardgasvrij en Circulair). Na deze masterclass ga je naar huis met helder zicht op Inclusieve bouw- en vastgoed ontwikkeling. Daarnaast zo mogelijk met het basisplan voor jouw project. Speciaal voor overheden, beleggers, gebruikers en ondernemers die bereid zijn aan zichzelf en aan hun organisatie te werken. Deelnemers die ook in elkaar tijd, geld en energie willen investeren.

Het wordt een supergaaf dagdeel. Boordevol inzichten, helderheid en een boek vol notities waar je de komende maanden mee vooruit kan. De eerste aanmeldingen zijn al binnen en ik heb maar een beperkt aantal stoelen beschikbaar voor deze Masterclass Inclusief Gebouw (Aardgasvrij en Circulair). Reserveer dus direct jouw stoel! Je kan je hier direct opgeven.

Download het gratis ebook ‘de Olifant dendert door de Circulaire Stad’

Wil jij geheel voorbereid aan de Masterclass te beginnen? Dan is het goed alles te weten over alle stappen die je moet zetten naar inclusieve circulaire gebouwen! geschreven in samenwerking met velen uit theorie en praktijk. Download hier: ‘de Olifant dendert door de Circulaire Stad’.

Praat mee

Weet jij hoe je op die nieuwe manier gaat bouwen en wat je daarvoor nodig hebt? Wat vind jij van dit uitgangspunt – splitsing basis gebouw en inbouw – voor de aardbeveingsveiligheid in Groningen? Deel het in de reacties hieronder.

Op jouw gezondheid en welzijn.

Remko Zuidema